Czym jest operacja bariatryczna? Czy jest to sposób na odchudzanie czy leczenie otyłości? Wszystkie zawiłości wyjaśnia doktor Dariusz Marcińczyk, ordynator Oddziału Chirurgii Ogólnej.
Wyjaśnijmy, co oznacza operacja bariatryczna?
Operacja bariatryczna jest chirurgicznym leczeniem otyłości polegającym na zmniejszeniu żołądka lub zmianie sposobu trawienia pokarmu, aby pomóc pacjentowi zredukować masę ciała.
Obecnie choroba otyłościowa jest olbrzymim problemem nie tylko zdrowotnym, ale także społecznym. Dane epidemiologiczne dotyczące osób z otyłością są zatrważające. W Polsce jest już ok. 27% (w populacji dorosłych) osób z otyłością III stopnia. l ilość ta niestety rośnie.
Często słyszymy, że to sposób na odchudzanie… Czy tak można do tego podchodzić?
Chcę wyraźnie podkreślić, że operacja bariatryczna to nie jest metoda na odchudzanie. Jest to bardzo smutne, że wielu ludzi uważa, że nic nie muszą robić z otyłością, nie muszą leczyć otyłości już na poziomie I i II stopnia BMI, bo są przecież operacje bariatryczne, zoperuje się i już. Wszystkie problemy znikną. Nic bardziej błędnego! Aby osiągnąć pożądany skutek bariatryczny po operacji, pacjent musi zmienić swój tryb życia. Musi na nowo „nauczyć się” jeść, wprowadzić aktywność fizyczną. Nie wystarczy przysłowiowy ruch palcem po klawiaturze od pilota telewizyjnego. Dopiero po połączeniu tego wszystkiego można liczyć na dobry efekt operacji, tj. właściwą redukcję masy ciała. Bardzo ważne jest to, by zrozumieć, że operacje bariatryczne nie są operacjami, które wykonuje się tylko po to, aby poprawić swój wygląd zewnętrzny. Nie jest to operacja plastyczna, a operacja mająca za cel poprawę zdrowia pacjenta, zwiększenie jego wydolności fizycznej.
Czy nieleczona choroba otyłościowa bywa niebezpieczna?
Nieuchronnie wiedzie do pojawienia się cukrzycy typu ll, ze wszystkimi jej powikłaniami oraz do nadciśnienia tętniczego. Połączenie tych dwóch powikłań otyłości prowadzi do takich chorób jak zawał serca, udar mózgu i często kończy się to źle. Duża liczba nowotworów przewodu pokarmowego również ma udowodniony związek z otyłością. U kobiet zespół policystycznych jajników i brak możliwości prokreacji jest także powiązany z chorobą otyłościową. Zespół ciężkiego bezdechu sennego to również nieleczona otyłość.
Jakie są różne typy operacji bariatrycznych?
Operacje bariatryczne dzielimy na operacje restrykcyjne i wyłączające, czyli gastric by-pass oraz kombinacje obu tych metod operacyjnych. W Polsce i w Europie na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o ilość wykonywanych poszczególnych rodzajów operacji, jest rękawowa resekcja żołądka, czyli in Sleeve Gastrectomy. Operacje wyłączające są rezerwowane dla operacji rewizyjnych, tj. dla takich pacjentów, u których efekt po rękawowej resekcji jest zły lub niewystarczający oraz w przypadku pojawienia się silnego refluksu żołądkowo-przełykowego.
Kto kwalifikuje się do takiego leczenia?
Kwalifikacja pacjentów do operacji oraz wybór metody operacyjnej należy do chirurga, który będzie operował pacjenta. Wstępną kwalifikację do operacji bariatrycznej mogą i powinni przeprowadzać lekarze pierwszego kontaktu.
Jak wyglądają przygotowania?
Podczas przygotowania do leczenia operacyjnego, pacjent jest zobowiązany zredukować wyjściową masę ciała. To konieczny warunek ostatecznej kwalifikacji do operacji. Musi także wykonać szereg badań i przejść konsultacje specjalistyczne, które są wymagane. Lista tych badań znajduje się w naszej Karcie Kwalifikacyjnej.
Czy później pacjent musi się bardzo pilnować z dietą?
Po operacji bariatrycznej pacjenci otrzymują szczegółowe wytyczne dietetyczne, zarówno ilościowe, jak i jakościowe. Przez pierwszych kilka tygodni są to dość restrykcyjne zalecenia, ale z czasem dieta rozszerza się. Nie zmienia się tylko ilość pokarmu, którą pacjent jednorazowo zjada — jest to ok. 100ml na posiłek — wynika to z resekcji żołądka, którą miał wykonaną podczas operacji.
Czy pacjenci po takiej operacji zmieniają się? Oczywiście wygląd tak, ponieważ gubią zbędne kilogramy, ale emocjonalnie? Czy odzyskują energię? Wszyscy pacjenci otyli, którzy po przeprowadzonej operacji bariatrycznej zredukowali pożądaną ilość masy ciała, zwiększają swoją wydolność fizyczną. Poprawia się u nich kondycja. Choroby powiązane z otyłością cofają się. Generalnie jakość życia pacjentów znacząco poprawia się. Wzrasta ich samoocena. Częste u osób otyłych zaburzenia depresyjne łagodnieją czy wręcz mijają. Pacjentki w wieku rozrodczym mają możliwość bycia mamą, wiele ról społecznych i rodzinnych, które nie były możliwe do spełnienia przez chorobę otyłościową, są znowu możliwe i jak najbardziej realne do spełnienia.
Dziękuję za rozmowę.